صحبت کردن از یک فاجعه بدون درس گرفتن از آن و پیدا کردن راه‌کارهای مناسب و مرتبط، می‌توان گفت بی‌فایده است. بدون شک تمام فعالان اکوسیستم کریپتوکارنسی از اتفاقی که برای شبکه ترا، کوین لونا و استیبل کوین UST افتاد، خبر دارند. شبکه‌ای که به‌سرعت رشد کرد و در مدت زمان کوتاهی نابود شد. در این مقاله از ایده خبر می‌خواهیم درباره درس هایی که می‌توان از شکست لونا یاد گرفت، صحبت کنیم. در ابتدا به‌عنوان یادآوری اتفاقی را که رخ داد، به‌شکل مختصر مرور می‌کنیم؛ سپس درباره وضعیت فعلی شبکه لونا که به لونا ۲ معروف است، توضیح می‌دهیم؛ در آخر نیز درباره درس هایی که می‌توان از شکست لونا یاد گرفت، صحبت می‌کنیم.
چه اتفاقی برای شبکه ترا افتاد؟
منبع: medium.com
سقوط شبکه ترا از روز شنبه ۷ می ۲۰۲۲ (۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱) شروع شد. اولین مهره از این دومینو زمانی افتاد که تیم ترا مقدار زیادی UST از یکی از استخرهای نقدینگی کرو فایننس (Curve Finance) خارج و وارد یک استخر دیگر کرد. در این حین یک نهنگ ناشناس حدود ۸۵ میلیون UST رو با ۸۵ میلیون USDC در همان استخر مبادله کرد. از آنجایی که عمق استخر مورد نظر کم شده بود، این موضوع باعث شد که کمی از برابری UST با دلار کاهش یابد.
با دیدن لغزش UST و با توجه به شرایط بد بازار در آن روزها که قیمت ارزهای دیجیتال مرتب دستخوش نوسان می‌شد و ترس در بازار ایجاد شده بود، افراد و موسسات مختلف تصمیم گرفتند سرمایه خود را از UST به دیگر استیبل کوین ها تغییر دهند. از آنجایی که UST یک استیبل کوین الگوریتمی بود، شبکه ترا برای ثابت نگه داشتن قیمت این رمز ارز از سازوکار ساخت و سوزاندن (Mint and Burn) کوین استفاده می‌کرد. این مکانیسم به کاربران فرصت آربیتراژ می‌داد و می‌توانستند ارز لونا را با قیمت‌های مناسب‌تری خریداری کنند؛ البته برای محقق شدن سودشان باید سریعا لونای به‌دست آمده را می‌فروختند.
این اتفاق باعث شد که فشار فروش شدیدی روی لونا ایجاد شود و ارزش بازار آن کمتر از ارزش بازار UST شود. این اتفاق برای بسیاری از افراد نشانه‌ای از اتمام زندگی ترا بود و در تاریخ ۱۱ می (۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱) قیمت UST به چند سنت و قیمت لونا به چند صدم سنت رسید.
در حال حاضر وضعیت شبکه ترا چگونه است؟
بعد از ریزش شدید قیمت لونا و فروپاشی شبکه ترا، در وهله اول تیم اجرای آن تصمیم گرفت شبکه را به‌طور کامل متوقف کند. پیشنهادهای مختلفی برای احیای ترا مطرح می‌شد، اما در ابتدا میزان مخالف‌ها از موافق‌ها بیشتر بود. در نهایت در تاریخ ۲۵ می ۲۰۲۲ (۴ خرداد ۱۴۰۱) با توجه به پروپوزال شماره ۱۶۲۳، تصمیم مبنی‌بر این شد که فورکی در کار نباشد و یک شبکه جدید ایجاد شود.
با توجه به طرح جدید، شبکه قدیمی به ترا کلاسیک تغییر نام داد و تمام توکن‌های آن در انتهای نام خود عبارت کلاسیک را اضافه می‌کنند. در برخی از صرافی‌ها و سایت‌ها، لونای جدید را «لونا ۲» می‌نامند. برخلاف شبکه ترا کلاسیک که رمزارزهایی مانند لونا و UST داشت، شبکه جدید ترا تنها یک رمز ارز به‌نام لونا خواهد داشت. یکی از نکات جالب شبکه جدید، نحوه تخصیص توکن‌ها است. میزان تخصیص توکن Luna جدید به‌شکلی است که بیشترین میزان مالکیت در اختیار کامیونیتی این شبکه است. این شبکه برای کسانی که موجودی لونا داشتند، Luna 2 ایردراپ می‌کند.
درس هایی که می توان از شکست لونا گرفت
منبع: in.mashable.com
پروژه‌های دیگری نیز در فضای ارزهای دیجیتال و بلاک چین شکست خورده‌اند، اما داستان ترا به این خاطر بسیار شوکه‌کننده بود، چون یک اکوسیستم فرو ریخت. با تمام فراز و نشیب‌هایی که این مدت لونا و به‌طور کلی اکوسیستم کریپتوکارنسی تجربه کرد، اکنون در نقطه آغاز قرار داریم. قطعا افراد زیادی از این اتفاق متضرر شدند. باید بتوانیم از گذشته درس بگیریم و علاوه‌بر جبران ضررها، سرمایه‌گذاری مطمئن‌تری داشته باشیم و دوباره به مسیر سودآوری برگردیم. در ادامه به بررسی درس هایی که می‌توان از شکست لونا گرفت اشاره می‌کنیم.
۱. پروژه‌های بزرگ نیز شکست می‌خورند
شاید باور این سخت است پروژه‌ای مانند ترا که استیبل کوین آن اخیرا توانسته بود از BUSD سبقت بگیرید، تنها در عرض چند روز نابود شود، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که یک پروژه هر چقدر هم که بزرگ باشد، با شکست روبه‌رو نشود. یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت پروژها، اعتماد کاربران به آن است. تنها کافی است یک پروتکل هک شود یا به آن حمله کنند؛ اعتماد افراد نسبت به آن پروژه کم می‌شود و به‌مرور زمان از بین می‌رود.
شاید با یک نگاه سخت‌گیرانه بتوان گفت که پروژه‌هایی که جایگاه خوبی در رتبه‌بندی بازار دارند نیز ممکن است دچار این اتفاق شوند. کمی سخت‌گیر بودن، بهتر از خوش‌بینی بی‌اساس یا متعصبانه است؛ بنابراین در موقع سرمایه‌گذاری به‌طور کامل بر منطق تکیه کنید تحلیل فاندامنتال را جدی بگیرید.
۲. زود دیر می‌شود!
سرعت اتفاقی که برای لونا رخ داد، بسیار بالا بود. در عرض چند روز لونا از اوج قله به قعر دره سقوط کرد. قیمت لونا در روزهای پایانی با ثبت رکورد منفی ۸۰ یا ۹۰ درصد، حدود ۱۵۰ میلیون دلار قرارداد آتی را لیکویید کرد. در وهله اول نداشتن تعصب روی پروژه، یکی از مواردی است که باید هر معامله‌گر به آن توجه کند. بسیاری از افراد در اوایل شروع کاهش قیمت لونا، هشدار می‌دادند؛ پس بسیاری از کسانی که این رمز ارز را داشتند، می‌توانستند با ضرر کمتری روبه‌رو شوند.
ارزش اکوسیستم ترا در ابتدا و انتهای شروع بحران
اگر شما جز کسانی هستید که امید بالایی دارید و بیش از حد خوش‌بین هستید (نام متعصب را استفاده نمی‌کنیم)، یک راه حل دیگر برای شما وجود دارد. شما می‌توانید از استراتژی‌های معاملاتی که باعث محدود شدن و مدیریت ریسک می‌شود، استفاده کنید. یکی از این ابزارها قرار دادن حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) است.
۳. معضلی همیشگی به‌نام صرافی‌های متمرکز
در بیشتر مطالبی که درباره صرافی‌های متمرکز وجود دارد، یک موضوع مشترک است؛ به‌هیچ عنوان سرمایه‌تان را در این صرافی‌ها نگه ندارید. با قدرتی که صرافی‌های متمرکز دارند، هر تصمیمی می‌توانند بگیرند. برای مثال در مواقع بروز بحران، ممکن است صرافی‌ها به کاربران اجازه تسویه حساب ندهند یا دارایی‌ها را برای مدت مشخصی بلوکه کنند. جدای از این مسائل، زمانی که کاربران احساس خطر می‌کنند و برای خارج کردن سرمایه‌شان به صرافی‌ها هجوم می‌برند، این احتمال وجود دارد که سایت صرافی به‌خوبی عمل نکند و حتی از دسترس خارج شود.
برای جلوگیری از چنین اتفاقی، یکی از راه حل‌ها نگهداری سرمایه در کیف پول‌هایی غیر از کیف پول‌های صرافی است. برای این کار می‌توان از کیف پول‌های نرم‌افزاری یا کیف پول سخت‌افزای استفاده کرد. راه حل دیگر مجددا استفاده از حد ضرر است. اگر شما پوزیشن بازی داشته باشید و بخواهید در موقع بحران از آن خارج شوید، هر ثانیه برای شما ارزشمند است. اگر سایت صرافی دچار اختلال شود، شاید به قیمت از دست رفتن سرمایه‌تان باشد.
۴. به کارکرد پروژه هم دقت کنید نه فقط سرمایه‌گذاران و شرکا
سرمایه‌گذاران و VCهای (سرمایه‌گذاران خطرپذیر) شناخته‌شده‌ای روی پروژه ترا سرمایه‌گذاری کردند. دو کوان، بنیان‌گذار ترا نیز در ۱۴ مارس ۲۰۲۲ (۲۳ اسفند ۱۴۰۰) در توییتر اعلام کرد که این شبکه ۱۰ میلیارد دلار بیت کوین به‌عنوان پشتوانه استیبل کوین UST خریده است. در حال حاضر که این مقاله نوشته می‌شود و شما آن را مطالعه می‌کنید، هیچ‌کدام از موارد گفته شده نتوانست برای شبکه ترا کمک‌کننده باشد؛ زیرا شبکه به شکل صحیح عمل نمی‌کرد.
مکانیسم شبکه ترا معیوب بود و این قضیه توسط کارشناسان مختلف در بازه‌های زمانی مختلف بیان شده بود. با توجه به تجربه‌های قبلی که درباره استیبل کوین‌های الگوریتمی وجود داشت، احتمال این وجود داشت که UST نیز به همان سرانجامی دچار شود که بقیه استیبل کوین‌های الگوریتمی دچار شدند. ازچیزهایی که گفتیم چه نتیجه‌ای می‌خواهیم بگیریم؟ زمانی که می‌خواهید روی پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کنید، علاوه‌بر سرمایه‌گذاران و شرکا، کارکرد آن پروژه را با دقت بررسی کنید.
۵. همه سنت‌ها بد نیستند؛ پس همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید!
قطعا اولین و پرتکرارترین راهنمایی که در حوزه سرمایه‌گذاری شنیده‌ایم، جمله «همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید» است. این یک واقعیت است که با وارد کردن تمام سرمایه‌مان به یک موقعیت سرمایه‌گذاری، ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهیم. بهترین کار این است که یک سبد سرمایه‌گذاری متنوع داشته باشیم. این قضیه درباره استیبل کوین‌ها نیز صدق می‌کند. برای اینکه بتوانیم ریسک سبد سرمایه‌گذاری‌مان را مدیریت کنیم، بهتر است که دارایی‌های مختلف و با نسبت‌های مشخص داشته باشیم.
۶. منطقی تصمیم بگیرید و اسیر فومو نشوید
لونا در مدت زمانی کوتاه و تقریبا یک‌ساله (از فوریه ۲۰۲۱ تا آوریل ۲۰۲۲)، توانست رشد قیمتی خوبی تجربه کند. این رمز ارز در این مدت ATH های جدید ثبت کرد و تا نزدیکی ۱۲۰ دلار نیز رسید. بخشی از رشد Luna همراه با رشد بازار و دیگر ارزهای دیجیتال بود و بخشی دیگر به‌خاطر وجود سرویس‌هایی مانند انکر و غیره شکل گرفت که روی ترا راه‌اندازی شده بودند. اما صرفا به‌خاطر افزایش قیمت یک رمز ارز و تجربه احساس فومو، نباید روی پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کرد.
بهترین حالت این است که قبل از سرمایه‌گذاری، روی پروژه مورد نظر مطالعه و تحقیق کنید. شاید این کار اندکی سخت باشد، اما به نجات سرمایه‌تان تا حدی کمک می‌کند. زمانی که می‌خواهید اقدام به سرمایه‌گذاری کنید، به‌صورت منطقی همه جوانب را بسنجید و تا جای ممکن احساسات خود را مدیریت کنید. زمانی فومو به سراغ شما می‌آید که یک پروژه در حال ثبت رکورد قیمتی است و شما نگران از دست دادن فرصت هستید. این فکر را نکنید که حتما پروژه مورد نظر به بمب خبری بعدی تبدیل می‌شود و اگر شما سوار موج ایجاد شده نشوید، همه چیز تمام می‌شود. برخی از افراد معتقدند که به تعداد افراد فعال در بازار ارزهای دیجیتال، موقعیت برای سرمایه‌گذاری وجود دارد.
۷. دانش و اطلاعات خود را افزایش دهید و به‌روز باشید
مهم‌ترین عنصر در تصمیم‌گیری اطلاعات است. داشتن دانش کافی به تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. برای مثال در مورد لونا و UST بسیاری از افراد درباره استیبل کوین‌های الگوریتمی و سازوکار تثبیت قیمت آن‌ها اطلاعات دقیق و مناسبی نداشتند. چه بسا اگر آن‌ها می‌دانستند که این نوع از استیبل کوین ریسک بالاتری نسبت به انواع دیگر دارد، محتاطانه‌تر عمل می‌کردند.
در کنار دانش کریپتویی، پیگیری اخبار نیز خالی از لطف نیست. البته اطلاع و مرور اخبار به‌صورت سطحی شاید آنچنان که باید و شاید گره از کار باز نکند، اما باز بهتر از هیچی است. بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران این حوزه از مدت‌ها قبل درباره اکوسیستم ترا هشدار داده بودند. پیگیری این اخبار و عمیق‌شدن در آن‌ها، باعث می‌شد با شفافیت بیشتری نسبت به آینده Terra بیاندیشیم. نسبت به تحلیل‌های فاندامنتال یک پروژه دقیق باشید، حتما درباره این نوع از تحلیل اطلاعات داشته باشید و تا جای ممکن دانش خود را در این زمینه افزایش دهید. اگر به هر دلیلی نمی‌خواهید خودتان در این زمینه اطلاعات کسب کنید، حتما از منابع معتبر استفاده کنید.
جمع‌بندی
اتفاق‌هایی که چند وقت اخیر در اکوسیستم ارزهای دیجیتال رخ داد، چیز جدیدی نبود و چنین مسائلی به‌طور مرتب در بازارهای مالی مخصوصا بازار کریپتوکارنسی رخ می‌دهد. در این مقاله درباره اتفاق‌هایی که برای لونا افتاد صحبت کردیم و درباره وضعیت فعلی آن یک توضیح کوتاه دادیم. هدف از این مقاله، اشاره به درس‌هایی است که می‌توان از شکست لونا گرفت. مهم‌ترین درس‌هایی که می‌توانیم از این اتفاق بگیریم، مدیریت سبد دارایی، کنترل احساسات و تصمیم‌گیری بر اساس منطق، به‌روز نگه داشتن دانش و پیگیری اخبار است.
آیا شما تجربه‌ای از حادثه لونا دارید؟ شما چه درسی از این اتفاق گرفتید؟
منبع
ایده خبر